Toenemende kans op noorderlicht door krachtige zonnevlammen

De zon doorloopt steeds een 11-jarige cyclus, waarbij een rustige periode gekenmerkt wordt door weinig zonnevlekken (en dus ook zonnevlammen), maar op dit moment zitten we in een actieve periode. Er zijn dus veel zonnevlekken zichtbaar én de afgelopen dagen heeft een zonnevlek verschillende zonnevlammen geproduceerd. Deze trekken (gedeeltelijk) richting de aarde met toenemende kans op noorderlicht.

• Weerliefhebber? Volg ons via X en Facebook
• Volg de interessante weerberichten op Youtube

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Actieve zonnevlek 3842

Een zonnevlam wordt ingedeeld volgens de mate van energie die ze voortbrengt. De indeling gebeurt op basis van de X-ray straling tijdens zo een zonnevlam. De zwakste categorie is een A-klasse zonnevlam en daarna een B-klasse zonnevlam. Deze zonnevlammen hebben nauwelijks effect op aarde. Een stapje hoger is een C-klasse zonnevlam, maar opgelet, deze produceert 10x meer energie dan de lagere klasse. Vervolgens heb je nog de M-klasse die opnieuw 10x meer energie heeft dan de voorgaande. De laatste en de hoogste categorie is een X-klasse zonnevlam. Daarnaast wordt elke klasse nog onderverdeeld van 1 tot 9.

• LIVE waarneming van poollicht kan je HIER vinden

Klasse	I of Intensiteit (W/m²)
A-klasse
B-klasse	I < 10-6
C-klasse	10-6 < = I < 10-5
M-klasse	10-5 < = I < 10-4
X-klasse	I > = 10-4

De afgelopen dagen was zonnevlekregio 3842 zeer actief. Dit leverde een stevige zonnevlam op richting de aarde. Op onderstaande grafiek wordt een overzicht gegeven van de verschillende zonnevlammen. De eerste, een X7.1-klasse, werd in de nacht van dinsdag op woensdag waargenomen. Een nieuwe, nog iets krachtigere, een X9-klasse, werd waargenomen op 3 oktober rond het middaguur. Daartussen zijn nog enkele zonnevlammen waargenomen, maar met een lagere intensiteit.

Zonnevlam gericht naar de aarde?

Natuurlijk moeten deze zonnevlammen een aardgerichte component hebben. Indien ze dat niet hebben, dan missen ze onze planeet en is de kans op noorderlicht klein. Nu, de instanties die dit monitoren zijn het Space Weather Prediction Center van NOAA en de NASA. Vooral de laatstgenoemde heeft geavanceerde modellen om een verwachting te maken van deze zonnevlammen en naar waar deze trekken. Hoewel de onzekerheid vaak groot is (zeker in timing), kunnen deze een goede indicatie geven of ze aardgericht zijn. In onderstaande video vertrekken twee zonnevlammen vanuit het centrum (de zon) richting de aarde (gele bol). De verwachte aankomsttijden zijn op 4 oktober en 6 oktober, maar hier is nog onzekerheid over. Hoe dan ook neemt de kans op poollicht zeker toe in de noordelijke regionen.

Hoe zit het met de opklaringen?

Opklaringen zijn zeer belangrijk voor het waarnemen van poollicht. Bewolking is immers een belemmerende factor om het fenomeen waar te nemen. Vrijdagavond en de nacht van vrijdag op zaterdag worden alleszins overwegend heldere condities voorspeld door de weermodellen. Dit is ideaal om het poollicht fotografisch vast te leggen indien de zonnevlam onze aarde bereikt. Tegen de ochtend kan er wel wat nevel of mist gevormd worden.

Ook zaterdagavond en de nacht van zaterdag op zondag zijn er nog enkele opklaringen, al neemt de bewolking wel snel toe vanuit het zuidwesten op nadering van een neerslagzone. De kansen op het fotografisch waarnemen van het poollicht slinken dan snel en dat zou net overlappen met de aankomst van de zwaarste zonnevlam. Jammer, maar het blijft afwachten.

Hoe noorderlicht waarnemen?

Of het noorderlicht zichtbaar zal zijn in onze streken, is nog sterk onzeker. Hoewel dit een stevige zonnevlam is, is de kans wel aanwezig. Best kijk je dus in de donkere periodes van de dag even naar het noorden, vooral dan met je smartphone of fototoestel, want vaak is het enkel fotografisch poollicht en dus enkel zichtbaar op foto’s met je smartphone. Het doet veel denken aan de situatie in mei, al is het niet gezegd dat het ook nu zo zal uitpakken. Het is en blijft immers geen exacte wetenschap, maar we houden jullie natuurlijk ook op de hoogte via onze socials!

• Hoe ontstaat poollicht nu weer? Dat kan je HIER lezen