Nazomer in september

De inval van Arctische lucht zorgde vorig weekend voor een herfstachtig weertype. Het kwik daalde meerdere graden, er viel vrij veel regen, de wind nam in kracht toe en lokaal onweerde het ook. De zomer is voorbij denk je dan en de herfst zet zich nu al door? Niets van dat! Komend weekend evolueren we gewoon opnieuw richting warm weer. Nee, geen 30°C maar 25°C zit er zeker in. In het Nederlands hebben we daar een mooi woord voor: Nazomer!

• Volg de extra weerberichten ook via NoodweerBenelux
• Bekijk je ook onze Instagram voor weerfoto’s?

Nazomer in september

Vooraleer we gaan kijken naar de weertendens voor komende dagen (en weken?) eerst nog even terugkeren op de droogte en de afgelopen herfstachtige periode. In het vorig artikel van de weertendens hadden we het al over de zomer van 2018 die we ons nog lang zullen herinneren. Omwille van de op veel plaatsen record lange hittegolf maar vooral ook omwille van de extreme droogte.

De natuur leed hier uiteraard zeer sterk onder maar kon daar, waar mogelijk afgelopen 14 dagen, terug van herstellen. Aangezien we volgens klimaatprojecties steeds vaker met dergelijke blokkades te maken krijgen zullen we ons uiteraard moeten voorbereiden op dergelijke droogtes.

Wie denkt dat de grote droogte door de regen van afgelopen 14 dagen volledig is opgelost, zal wel bedrogen uitkomen. Het regende lokaal veel maar het opgebouwde tekort aan neerslag is veel groter dan dat. Onderstaande kaart toont bovendien dat we (zoals vaak in een maand augustus) een grote variatie hebben gehad in neerslag afgelopen periode. (Onweers)buien trokken over het land en die gaven uiteraard niet in elke gemeente evenveel neerslag.

Op basis van de laatste weerkaarten zou het zelfs kunnen dat we na vandaag voor lange tijd opnieuw geen neerslag krijgen. Dat zorgt ervoor dat het neerslagtekort groter wordt dan deze zomer.

Dat we tijdens augustus wel regen van betekenis hebben gekregen is voor iedereen duidelijk. Vooral vorig weekend ging dat ook gepaard met betrekkelijk lagere temperaturen. Arctische lucht zorgde vanaf het noordwesten voor temperaturen die op zaterdag niet boven 18°C geraakten. In het vorig artikel werd dit mooi geïllustreerd en beschreven als een diepe trog (uitstulping van lage luchtdruk). De daarmee samenhangende koude bovenlucht zorgden in combinatie met warm Noordzeewater voor stevige buien, onweer en waterhozen. Het was echt wel een dynamisch weekend!

De trog is op onderstaande kaart duidelijk te zien als een naar het zuiden uitstulpende groene (koude) tong.

De buien leverden niet alleen regen op, maar ook prachtige foto’s:

26 augustus:

Sneeuw in de Alpen

In de Alpen zorgde de inval van Arctische lucht voor enkele leuke en dynamische dagen. Vooral in de oostelijke Alpen (zowel noord- als zuidkant) viel er lokaal 40 cm sneeuw op 2000 meter. De meeste neerslag viel daarbij aan de Italiaanse zijde van de Alpen (Dolomieten) omwille van een door de bergen veroorzaakt laagje in Noord-Italië.

Zondagvoormiddag sneeuwde het vanaf gemiddeld 1800-1900 meter, maar door isothermie werden ook vlokken op 800 meter geregistreerd. Maandag/dinsdag was de koude prik alweer voorbij met de aanvoer van warme lucht uit het zuiden. Met een naar 4200 meter stijgende nulgradengrens verdween alle sneeuw vrij snel uit de bergen. Enkel op de hoogste delen en op de gletsjers, waar afkoeling van onderuit voor een langere conservatie zorgt, ligt er momenteel nog verse sneeuw. Lees ook dit artikel over het klimaat in de Alpen.

Het weekend verloopt zonnig

Na het herfstachtige intermezzo afgelopen week(end) vertonen de weerkaarten vanaf zaterdag een duidelijk opwarmende trend. Er is nog onzekerheid over hoe warm/zonnig het precies zal worden, maar dat het warmer en zonniger wordt staat vast.

Tot het weekend hebben we nog te maken met vochtige lucht vanaf het noorden en veel wolkenvelden. Temperaturen schommelen rond of net onder 20°C. Neerslag van betekenis wordt zowel donderdag als vrijdag niet meer verwacht maar een bui is nog mogelijk. Oorzaak voor dit relatief mindere weertype is de as van hogedruk die ten westen van de Benelux ligt. Bovendien is zowel op donderdag als vrijdag nog een kleine trog aanwezig die voor lichte onstabiliteit en dus stapelwolken zorgt. De kans op een bui is dus niet uitgesloten.

Zaterdag en zondag palmt een rug op 500 hPa onze landen snel in vanaf het zuidoosten. Subsidentie en bijhorende drukstijgingen zorgen dan voor een zonnig weekend. ’s Nachts koelt het goed af en kan er nevel en/of mist gevormd worden. Overdag wordt het zo’n 23°C op zaterdag tot 25°C op zondag.

Heerlijk (na)zomerweer tijdens het laatste weekend van de zomervakantie. Bonus is de wind die het erg rustig aandoet waardoor het warmtegevoel zeker versterkt zal worden. Bemerk het hoogtelaag over Italië. Dat zal in Kroatië-Slovenië-Italië waarschijnlijk voor stevige onweersbuien zorgen.

Weersverwachting volgende week?

Volgende week blijven we initieel gelegen onder een hogedrukrug. Tijdens het begin van de week komt deze net over de Benelux te liggen met volop nazomerweer op maandag en dinsdag. Daarna begint deze rug zich te kantelen. De exacte positie van deze rug zal bepalen of we een verlenging krijgen van het warme septemberweer. Veruit de meeste weermodellen voorzien dat de rug zich verder uitstrekt richting Scandinavië en daar via subsidentie voor de vorming van een hogedrukgebied zal zorgen.

In dat geval ligt een krachtige rug over Europa, wat overeenkomt met een geblokkeerd weerpatroon. De straalstroom buigt dan ruim ten westen van Europa naar het noorden waardoor depressies geen kans krijgen. Dit resulteert in een droog weertype, alvast tot het weekend van 8-9 september.

Conclusie

Op basis van de weerkaarten kunnen we besluiten dat we vanaf zaterdag zonnig weer krijgen met temperaturen stijgend richting 25°C. Volgende week blijft het droog maar zal de exacte positie van de hogedrukrug bepalen of we temperaturen rond 25°C krijgen (dominerend oostelijke luchtstroming door rug over de Benelux) of wat lagere temperaturen met meer bewolking (dominerend noordelijk luchtstroming door rug ten westen van de Benelux).

Waar blijven de orkanen en tropische stormen?

Augustus heeft geen destructieve orkanen op de Atlantische Oceaan voortgebracht. De oorzaak hiervoor zijn de lager dan normale zeewatertemperaturen in het Tropisch Atlantische Bassin en een hoge windschering. De aanhoudend lagere temperaturen van het zeewater werden afgelopen maanden veroorzaakt door een persistente oostelijke passaatwind.

Echter, afgelopen weken is door een verzwakking van deze wind de temperatuur van het zeewater toch kunnen stijgen richting gemiddelde waarden. We zouden dus de overgang kunnen krijgen naar een meer actieve periode aangezien het zeewater nu warmer is. De piek van het seizoen breekt nu ook aan.

Bovendien zou de MJO (Madden Julian Oscillation), die voor extra stijgende luchtstromen zorgt rond de evenaar (onweersbuien) en momenteel bevorderlijk is in de Pacifische Oceaan, volgende week meer bevorderlijk worden in de Atlantische Oceaan. Daarom verwachten wij dan ook dat het volgende week wel eens tot een snelle ontwikkeling van tropische systemen zou kunnen komen.

Afgelopen dagen zagen we dit ook meermaals terug in de weermodellen, met name dat African Waves (onweersgolven vanaf West-Afrika) de Atlantische Oceaan gaan voeden met ontwikkelingsgebieden.