Hevig onweer op dinsdag 9 juli 2024
45
Na een periode van kwakkelzomerweer volgt op dinsdag een forse warmteopstoot met temperaturen die op sommige plekken zullen oplopen tot dichtbij 30°C. Wie dacht dat we daarmee vertrokken zijn voor een periode van warm en stabiel zomerweer is eraan voor de moeite. Integendeel, we zullen de warmte meteen moeten bekopen met het nodige hemelwater en klank- en lichtspel. Er zijn dinsdag heel wat ingrediënten aanwezig om forse onweersbuien te doen ontstaan tijdens de namiddag en avond. De weermodellen ogen dan ook stevig. Wat we precies mogen verwachten leest u in onderstaande analyse.
- Volg ons ook op Facebook (+173.000 volgers)
- Ontdek ons op X voor de nieuwste updates
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.
Algemene setting op de weerkaart
Een complex lagedrukgebied komt over de UK en Ierland te liggen. De Benelux ligt aan de oostelijke flank hiervan op dinsdag in een warme sector (achter een warmtefront dat maandagavond passeert), waarbij er aan de voorzijde van een koufront zeer warme en vochtige, potentieel erg onstabiele subtropische lucht wordt aangevoerd.
Een thermisch lagedrukgebied komt vanuit Frankrijk opzetten en trekt in de loop van dinsdagnamiddag- en avond verder noordwaarts over de Benelux. Verbonden aan dit laag zal een actieve thermische trog/vore over de Benelux trekken. Het koufront passeert tijdens de nacht naar woensdag en woensdagochtend.
Het lagedrukgebiedje zal stilaan uitdiepen naarmate het noordwaarts opschuift aan de voorzijde van een hoogtetrog en geholpen door een jetstreak. Hierdoor ontstaat ook de nodige dynamiek in de atmosfeer onder de vorm van windschering. De overlap tussen de zeer onstabiele en vochtige luchtmassa en deze dynamische parameters zorgen ervoor dat het hevig onweer op dinsdag kan ontstaan.
Verschillende parameters op groen voor hevig onweer op dinsdag
Erg onstabiele luchtmassa
Op dinsdag vertoeven we in een warme sector, waarin steeds warmere, vochtigere en potentieel erg onstabiele lucht aangevoerd wordt van subtropische oorsprong. We krijgen in de loop van de dag te maken met luchtmassa-onstabiliteit. Dit herkennen we aan de tong met hoge theta-E en theta-W waarden die over de Benelux komt te liggen langsheen de thermische trog.
De waarden pieken respectievelijk naar 52-60 en 18-22°C. Dat zijn erg hoge waarden die aangeven dat er zeer makkelijk onweer kan ontstaan. De zeer hoge theta-E waarden boven 56°C geven zelfs aan dat er potentie is tot het ontstaan van een Mesoscale Convective System (MCS).
Dynamische parameters
De onstabiele lucht overlapt met een thermische vore langsheen het thermisch lagedrukgebied. Dit zorgt voor convergentie in de onderste luchtlagen, waardoor makkelijk stijgende onstabiele luchtbewegingen ontstaan. De onstabiliteit langsheen de vore overlapt bovendien ook nog eens met heel wat dynamiek in de atmosfeer.
Een aankomend hoogtelaag zorgt voor een toenemende cyclonaliteit in de bovenstroming en door de nabijheid van een jetstreak kan het laag uitdiepen en ontstaat er ook behoorlijk wat windschering. Er is daarbij zowel sprake van een toename van de hoogtewind als een verandering in richting. Dat zal ervoor zorgen dat de regen- en onweersbuien die ontstaan zich goed kunnen gaan organiseren en dat er zelfs rotatie kan gaan ontstaan met vorming van enkele supercells.
CAPE en schering
De hoogste onstabiliteitswaarden ontstaan dinsdagnamiddag – en avond in het centrale en oostelijke deel van België en zuidelijk en zuidoostelijk Nederland. Daar lopen de temperaturen het hoogst op (27 tot 29, misschien plaatselijk wel 30°C in het uiterste oosten) en kan er zich veel CAPE opbouwen.
Deze zal het ontstaan van buien vanaf de grond bevorderen. Momenteel wordt er maximale CAPE gesimuleerd van 1000-15000J/kg, lokaal nog meer in deze gebieden. Qua windschering laten de modellen waarden van 20-25 knopen zien in de onderste kilometer, tot 30-40 knopen in de onderste 3 kilometer en tot 40-50 knopen in de onderste 6 kilometer.
Dat zijn behoorlijk hoge waarden, dewelke zullen zorgen voor zeer goede organisatie van de buien (georganiseerde multicells/squallline). Wellicht kan dit ook zorgen voor het ontstaan van rotatie en mogelijk enkele ingebedde supercells. Dit kan lokaal leiden tot gevaarlijke situaties. Heel wat parameters staan zelfs op groen voor het ontstaan van een grootschalig onweerscomplex (MCS), met geclusterde zware onweders en hoge bliksemactiviteit.
Hoge PW-waarden
De regen- en onweersbuien die ontstaan kunnen potentieel hevig uitpakken met regionaal veel regen op korte tijd en wolkbreuken. De PW-waarden (‘precipetal water’) liggen erg hoog rond 40 millimeter of zelfs meer. Dat komt omdat de atmosfeer beladen is met zeer veel vochtigheid.
De wolkentoppen van de cumulonimbuswolken die ontstaan reiken erg hoog en halen temperaturen kouder dan -50°C. In combinatie met de hoge CAPE en de potentie tot rotatie in de wolken (en het ontstaan van supercells) is er kans op grote hagel (grootteorde 1-4 cm) en zijn er forse windstoten mogelijk tot maximaal 80-110 km/u.
Sommige weermodellen simuleren dit ook effectief lokaal, waar er een supercell berekend wordt. Doordat er veel energie in de lucht zit, is de kans op hoge bliksemactiviteit erg hoog. Het wordt dus opletten tijdens het hevig onweer op dinsdag, voor veel regen, bliksem en lokaal hagel en forse windstoten!
De weermodellen tonen tijdens het hevig onweer op dinsdag lokaal hoge neerslagsommen door wolkbreuken die ontstaan. Bij supercellen die lokaal ontstaan is het opletten voor significante hagel (1-4 cm), mooi gesimuleerd ook door GFS. De kans op hagel en randverschijnselen is het groots in het centrale en oostelijke deel van de Benelux, waar de temperaturen het hoogst oplopen en de onstabiliteit zich het best kan opbouwen.
Merk op dat er morgen ook forse thermische contrasten zullen ontstaan tussen het westen en het kustgebied (koelere temperaturen) enerzijds en de gebieden landinwaarts anderzijds (hogere temperaturen).
