Gevaarlijke orkaan Iota opnieuw op weg naar Centraal-Amerika
Begin deze maand kwam orkaan Eta met een intensiteit van categorie 4 aan land in Nicaraqua en Honduras. De enorme hoeveelheden regen van Eta hebben gezorgd voor veel overstromingen en modderstromen. Precies twee weken later zal orkaan Iota op vrijwel exact dezelfde plek aan land komen. Afgelopen 24 uur is Iota zeer snel aangesterkt tot een ‘major hurricane’. Iota zal – net als Eta – voor heel veel (extra) schade gaan zorgen in Nicaragua en Honduras door zeer hoge windsnelheden en opnieuw heel veel regen.
Nummer 30 qua orkanen
‘Iota’ is de dertigste naam van het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan van 2020. Nog nooit zijn er zo veel systemen benoemd in één seizoen. Al in een vroeg stadium zag het ernaar uit dat er zich een nieuw tropisch systeem zou vormen in de Caribische Zee. Vrijdagmiddag werd er een gesloten circulatie waargenomen waardoor de 31e tropische depressie van dit jaar was ontstaan. In de nacht naar zaterdag werden iets hogere windsnelheden gemeten, waardoor het systeem de naam ‘Iota’ kreeg.
Zoals bij de eerste ‘advisory’ voorspelde het NHC (National Hurricane Center) dat Iota een stevige orkaan zou kunnen worden. Nog nooit was de voorspelde intensiteit bij de eerste verwachting zo hoog. In de tweede verwachting werd zelfs al uitgegaan van een ‘Major Hurricane’, een orkaan van de derde categorie of hoger. Op zaterdag werd – toen nog tropische storm – Iota langzaam wat sterker en zondagochtend Nederlandse tijd was Iota aangesterkt tot de 13e orkaan van het seizoen in het Atlantisch gebied.
- Hoe ziet een gemiddeld orkaanseizoen eruit?
Iota ondergaat ‘rapid intensification’
Orkaan Iota is in 24 uur zeer snel aangesterkt en dat is niet de eerste keer dit seizoen. Ook andere orkanen zoals Laura, Delta en Eta ondergingen ‘rapid intensification’. Voorwaarde hiervoor is dat de windsnelheden met 55 km/h toenemen binnen 24 uur. Tussen zondagochtend en maandagochtend Nederlandse tijd zijn de windsnelheden van orkaan Iota toegenomen van 120 naar 225 km/h. Dat is dus ruim meer dan de 55 km/h die nodig is om te spreken van een snelle intensivering.
Oorzaak van deze zeer snelle intensivering van de windsnelheden zijn – ook niet voor de eerste keer – de zeer gunstige omstandigheden. De zeewatertemperaturen zijn met zo’n 29 graden zeer hoog voor de tijd van het jaar. Ter vergelijking, voor de vorming van een orkaan zijn zeewatertemperaturen van slechts 26 graden nodig. Bovendien is er weinig droge lucht aanwezig in de omgeving en is er heel weinig windschering. Dit zijn ideale omstandigheden voor de vorming van sterke orkanen.
Mogelijk sterkste orkaan en veel schade
Op dit moment bedragen de (gemiddelde) windsnelheden van Iota zo’n 225 km/h. Daarmee is Iota een orkaan van de vierde categorie. Alleen orkanen Laura en Eta hadden op het hoogtepunt nog iets hogere windsnelheden van 240 km/h. Echter, Iota heeft nog zo’n 12 tot 18 uur de tijd om verder aan te sterken, voordat deze op 17 november aan land zal komen in Nicaragua. Er is dus nog een kans dat Iota uit zal groeien tot de sterkste orkaan van het seizoen op de Atlantische Oceaan.
Naast de zeer hoge windsnelheden die ongetwijfeld voor schade gaan zorgen aan de kust, moet er wederom rekening gehouden worden met zeer veel neerslag. Na de overstromingen en modderstromen veroorzaakt door orkaan Eta zal dit waarschijnlijk nog veel meer schade gaan opleveren. In sommige gebieden zal er weinig meer overeind staan na twee orkanen van de vierde categorie die elkaar in twee weken tijd opvolgen. Ook de vele neerslag van beide tropische cyclonen bij elkaar zal voor enorm veel verwoestingen zorgen.
Als Iota eenmaal aan land is gekomen is de ‘voedingsbron’ (het warme zeewater) weg en zal het systeem snel in kracht afnemen, wat windsnelheden betreft. Maar net als bij Eta zal het in de dagen daarna vooral de enorme hoeveelheid regen zijn die voor de grootste problemen zal zorgen. In tegenstelling tot orkaan Eta lijkt Iota niet opnieuw te gaan intensiveren en zal dus geleidelijk aan ‘oplossen’.