Maandoverzicht september 2024: normale tot warme maand met veel neerslag

De maand startte zeer zacht met de eerste en enige tropische dag van september 2024. Daarna verwaterde het weerbeeld snel met rond 10 september een thermisch dieptepunt met maxima (ruim) onder normaal. De dagen erna klom het kwik uit een diep dal terug omhoog, maar ook dit was maar van tijdelijke aard. September 2024 gaat zo de boeken in als een vrij normale maand qua temperatuur. Echter, er viel weer veel meer neerslag dan normaal. Dit maakt 2024 het natste jaar tot nu toe, dus benieuwd wat de komende maanden in petto hebben!

• Weerliefhebber? Volg ons via X en Facebook
• Volg de interessante weerberichten op Youtube

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Eerste decade september 2024

De eerste dag van september werd met een zuidoostelijke stroming zeer zachte lucht aangevoerd. Het kwik steeg gemakkelijk richting tropische waarden. Ook de dagen erna bleef het zomeren met temperaturen (ruim) boven 20 graden. Dit omdat een hoogtetrog steevast ten westen van de Benelux bleef liggen. Door de nabijheid van dit systeem was het nooit volledig droog en was er altijd kans op een regen- of onweersbui.

Dit was onder andere het geval op 5 september. Toen bereikten enkele felle onweersbuien de Benelux in de loop van de avondperiode. Dit luidde het begin in van een wisselvallige meerdaagse met onweer én buien.

Tweede decade september 2024

In de tweede decade kregen we in eerste instantie nog een portie wisselvalligheid én tot overmaat van ramp was de wind intussen gedraaid naar een noordelijke hoek, waardoor de poort voor polaire lucht wagenwijd openstond. Dit heeft dan ook geleid tot talrijke buien en met maxima rond of onder 15 graden. Veel te koud voor september! Ook in de Alpen zorgde dit voor een winterinval boven 1500m.

Later zorgde een krachtig hogedrukgebied wel opnieuw voor stabiliteit en werd het overwegend droog en kregen we ook zon. Hoewel het eerst nog te koud was voor de tijd van het jaar, klom het kwik geleidelijk opnieuw omhoog richting normale tot zelfs boven normale temperaturen voor het jaar.

Derde decade september 2024

Maar, zoals zo vaak dit jaar, was ook deze droge periode geen lang leven beschoren. Hoewel de eerste dagen van de laatste decade nog droog verliepen door het retrograads bewegen van het hoog richting Groenland, verliepen de laatste dagen opnieuw wisselvallig. Door die retrograadse beweging kwam er immers opnieuw ruimte voor een lagedrukgebied in onze omgeving met daardoor ook koelere temperaturen. Zo heeft september dit jaar voor elk wat wils gehad.

Klimatologisch overzicht september 2024

September 2024 kende dus een goede afwisseling van hogedrukgebieden en lagedrukgebieden. Er was dus aardig wat dynamiek in de atmosfeer (straalstroom!). Die laatst genoemde heeft eind september zelfs voor enkele windhozen in de Benelux gezorgd.

• Meer info: Soorten supercells – NoodweerBenelux

Afgelopen maand waren tevens grote verschillen tussen De Bilt en Ukkel. Waar de maand september in De Bilt duidelijk zachter was dan normaal (+1,1°C), was dit in Ukkel niet het geval met eerder temperaturen rond normaal. Ook op het vlak van zonneschijnduur zijn duidelijk verschillen aanwezig. Terwijl de maand in De Bilt zonniger was dan normaal, was dit in Ukkel net het tegenovergestelde met zelfs minder zonneschijnuren dan normaal. Wat wel hetzelfde was inbeide hoofdstations was de hoeveelheid neerslag. Deze is in beide gevallen ruim boven normaal. Het jaar 2024 is zo goed op weg om het natste jaar sinds het begin van de metingen te worden.

	De Bilt (NL)	Ukkel (BE)
Gem. Maxima || normaal || afwijking (°C)	20,8 || 19,5 || +1,3	19,6 || 19,5 || +0,1
Gem. Minima || normaal || afwijking (°C)	11,1 || 10,0 || +1,1	11,9 || 11,3 ||+0,6
Gem. Temperatuur || normaal || afwijking (°C)	15,8 || 14,7 || +1,1	15,4 || 15,2 ||+0,2
Neerslagtotaal (mm) || normaal || afwijking (mm)	156,2|| 77,9|| +78,3	123,8|| 65,3|| +58,5
Zonneschijnduur || normaal || afwijking (h)	178,7||152,8||+25,9	123,5 || 154,5|| -31

Het temperatuurverloop van september 2024 toont duidelijk aan waarom De Bilt een hogere gemiddelde temperatuur heeft. Vooral de periode tussen 4-7 september was in De Bilt een stuk zachter met ruim zomerse temperaturen, terwijl men in België met wisselvallig weer tevreden moest zijn. Opvallend is ook de sterke daling van de temperatuur rond de 12e september, waarbij zelfs maxima onder 14 graden genoteerd werden. Dit is maar liefst 6 graden onder het langjarig gemiddelde! Ook is in die periode vorst gemeten op 10 centimeter hoogte in Eindhoven.

Afgelopen maand viel vooral in de eerste helft én de laatste dagen regen. Nog voor de helft van de maand voorbij was, hadden beide weerstations al meer neerslag dan normaal opgetekend, en dat terwijl er nog 15 dagen over waren. Dit heeft logischerwijs gezorgd voor neerslagtotalen ruim boven normaal. Op 10 september viel trouwens meer dan 50 mm op 24u in De Bilt door de passage van een koufront.

Vooral de tweede decade van september springt uit in de hoeveelheid uren zonneschijn. Logisch ook, door de nabijheid van een krachtig hogedrukgebied in Scandinavië waardoor droge landlucht naar onze contreien werd transporteerd. Op verschillende dagen werd dan ook meer dan 8-10 uur zon genoteerd.

Conclusie

September 2024 zal de boeken ingaan als een vrij normale maand, maar wel opnieuw met veel meer neerslag dan normaal. Het was op weervlak ook geen saaie maand met een tropisch begin, maar dan een vrij snelle inval van koele polaire lucht uit het noorden. Vooral de snelle afwisseling tussen hogedrukgebieden en lagedrukgebieden viel op en dit valt deels te verklaren aan een vrij actieve straalstroom voor de tijd van het jaar.