Verwoestende supercel trekt over Zuidoost-Brabant

Vorige week donderdag 23 juni hield een supercel lelijk huis in Zuidoost Brabant. Hagelstenen tot wel 10 centimeter richtten een enorme ravage aan. De schade loopt in de miljoenen. Een team van stormchasers zocht het natuurgeweld op. Merk ook op dat elders in de Benelux supercels werden gespot. 1 exemplaar in het uiterste NW van Frankrijk die later op de avond over West-Vlaanderen trok. Van een dynamisch weertype gesproken.

• Wordt lid van onze Facebookpagina

Heftige set-up voor hevig onweer

Ruim een week voor het noodweer van 23 juni zagen de kaarten er al veelbelovend uit. Met een gordel van lagedruk ten westen van Spanje en Frankrijk werd de weg vrij gemaakt voor warme en onstabiele lucht. Met name donderdag en vrijdag zagen er op papier zeer interessant uit. De CAPE-waarden lagen met 2500 – 4000 J/kg enorm hoog en daarnaast was er ook meer organisatie mogelijk dan de voorbije weken. De vorming van een squalline of zelfs een supercel behoorde tot de mogelijkheden. Moeilijke termen? Check onze gids tijdens extreem weer.

Voorpret bij dit onstabiel weertype

Alleen de voorpret was al genieten geblazen. Daags van tevoren werden weerkaarten binnen team Level 3 stormchasers gedeeld en werd er gespeculeerd over een setting die wel eens ‘de setting van het jaar’ kon worden. Een setting die overigens wat naar voren schoof. Vanaf woensdagavond maakte het westen van België en het uiterste zuidwesten van Nederland al kans op pittige onweersbuien, waarna het onweer later in de nacht over westelijk Nederland zou trekken.

Omdat ik donderdagochtend een cursus had in ‘s-Graveland (Noord-Holland) kon ik woensdagavond helaas niet op pad richting het zuiden. Ook de donderdag was daardoor grotendeels verloren. Enkele teamleden konden zich echter wel vrij maken in de agenda en zetten koers richting het noordwesten van Frankrijk. Dat deden meerdere chaseteams. De omstandigheden waren immers perfect voor het ontstaan van enkele opgelijnde buien en in het beginstadium zelfs voor supercells. Die kwamen er uiteindelijk ook. Het duurde echter tot het begin van de avond voor de buien echt opleefden.

Rolwolk

Met een noord tot noordwestelijke koers konden ook de westelijke regio’s van Vlaanderen en Zeeland zich schrap zetten. Een supercell ter hoogte van Zeebrugge toonde op de radar een fraaie v-notch. Er kwamen meldingen binnen van een fraai gevormde wallcloud, typerend voor een supercell. In de nachtelijke uren trok de zwaarste kern de Noordzee op, maar in de kielzog ontstond nog een fraaie buienlijn die in de vroege ochtend over de westelijke helft van Nederland trok.

• Fotografiemateriaal nodig voor het stormchasen? Bestellen!
• Vergeet ook deze tips en tricks niet voor digitale fotografie

Aangezien ik al vroeg in ’s-Graveland moest zijn voor een cursus en de buienlijn rond 7 uur pas over Utrecht lag, bood die mij nog kansen om er een glimp van op te vangen. En het was niet de minste buienlijn. Er was tot Utrecht stad nog geen druppel gevallen. Bij het binnenrijden van Hilversum veranderden de straten in een zwembad. Straten waren afgesloten vanwege de wateroverlast en hier en daar was de brandweer omgewaaide bomen en takken aan het opruimen. Hier was kennelijk sprake geweest van een flinke downburst. In het buitengebied kreeg ik de fraai gevormde rolwolk nog even in het vizier. Het ochtendlicht gaf de shelfcloud nog meer glans. Na enkele platen te hebben geschoten kon ik voldaan naar de cursus.

Opklaringen en hitte = perfecte combo

Na de passage van de rolwolk bleef het in midden Nederland nog enige tijd regenen. En dus kon ik met een gerust hart deelnemen aan de cursus. Immers, zolang het bewolkt bleef en er neerslag viel, was er geen nieuw onweer te verwachten. Daarvoor moest het eerst opklaren en sterk opwarmen. Dat gebeurde uiteindelijk in de middag toen het wolkendek begon te breken. De temperatuur schoot meteen omhoog en bereikte op veel plaatsten de tropische 30 graden.

Ondertussen naderde vanuit de zuidwesthoek nieuwe convectie het land terwijl ook een convergentielijn over het oosten actief werd. De buien op de convergentielijn ontstonden voornamelijk in Duitsland en deels in Nederlands Limburg. Een onhaalbaar target voor mij omdat ik pas na 16 uur kon vertrekken uit Hilversum. En dus ging de focus op de buien die ontstonden op de convectie die uit het zuidwesten kwam opzetten.

Zwaar onweer uit Frankrijk

De teamleden van level 3 stormchasers waren inmiddels opgedeeld in meerdere teams om kansen te spreiden. Zelf zocht ik eerst een dorpje aan de Maas op ter hoogte van Lith in Noord-Brabant. Na de nodige snacks gegeten te hebben, zocht ik contact met mijn teamleden. Die hadden hun zinnen gezet op een zware onweersbui die op dat moment ter hoogte van Parijs was ontstaan en al activerend richting het noorden trok. Terwijl het voorste buiengebied in het begin van de avond al Vlaanderen en Zeeland binnenliep, zaten de zwaarste exemplaren nog een stuk verder weg.

Good afternoon supercell

Met enkele teamleden werd er afgesproken in de buurt van Budel (Zuidoost Brabant). Ondertussen was er een nieuwe buienlijn ontstaan die verticaal georienteerd lag. De lijn ontstond ter hoogte van Sint-Truiden en koerste in de richting van Eindhoven. Niet interessant genoeg, dachten we in eerste instantie. Maar na een paar keer de radar te hebben ververst dachten we daar ineens heel anders over.

We namen de eerste afslag na tankstation het Haasje richting Budel om een blik op de bui te werpen. Die bleek al zeer actief met veel hoogte-onweer. In de staart werden de contouren zichtbaar van een supercell. Ook bleek de bui een iets afwijkende koers te pakken. Nu was de bui meer oost-noordoostwaarts georiënteerd. Op de plek waar we nu stonden waren we niet veilig, zo was onze inschatting. En met zulke parameters die kunnen wijzen op grote hagel wil je zo’n bui liever niet over je heen krijgen.

Verwoestende supercell met hagel

We besloten nog een stuk zuidelijker te rijden in de buurt van Weert. Van daar konden we de bui mooi volgen terwijl we zelf veilig stonden. Aan de structuren van de bui en aan het radarbeeld was te zien dat het om een monster supercell ging. Via de social media bereikten ondertussen de eerste berichten over hagelstenen zo groot als tennisballen. Pas later bleek hoe groot de schade was, die volgens de laatste ramingen in de miljoenen loopt.

We lieten de supercell voor wat het was en gingen op zoek naar een nieuwe fotolocatie om nog wat bliksemfoto’s te schieten. Er volgden immers nog een rits aan buien en de schemer begon in te vallen. Tijd dus voor bliksemfotografie! Het leverde nog een aantal mooie momenten op. Een avond die in stijl werd afgesloten.

• Bliksemfotografie, hoe doe ik dat?